Η εργατικές διεκδικήσεις αποτέλεσαν τον καταλυτικό παράγοντα για τη θεσμοθέτηση κανόνων και περιορισμών που αφορούν την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία.
Στα μέσα του 19ου αιώνα στις ΗΠΑ άρχισαν οι πρώτες δειλές αναφορές για την εμφάνιση πολλών ατυχημάτων κατά την εργασία, όταν όμως αυτό έπρεπε να αποδειχθεί σε δικαστική αίθουσα κανείς εργάτης δεν διακινδύνευε την εργασία του προσπαθώντας να υποστηρίξει το συνάδερφο του. Έτσι δεν μπορούσε να αποδειχθεί συσχέτιση του ατυχήματος με εργοδοτική παράλειψη.
Η ανάπτυξη όμως συνδικαλιστικών κινημάτων σε συνδυασμό με τη συνεχή ανάπτυξη των επιστημών και της τεχολογίας που αναβάθμισαν το επίπεδο ζωής, ώθησαν τις κυβερνήσεις σε παρεμβάσεις. Το 1911 γίνεται στις ΗΠΑ η πρώτη νομοθετική παρέμβαση που μεταθέτει την ευθύνη αποζημίωσης για ατύχημα κατά την εργασία στον εργοδότη ενώ το 1913 ιδρύεται το Εθνικό Συμβούλιο Ασφάλειας Ατυχημάτων στην Εργασία.
Στην ανεπτυγμένη Ευρώπη οι βασικοί νόμοι-πλαίσιο για την υγεία και ασφάλεια στην εργασία ψηφίζονται και εφαρμόζονται από το πρώτο ήμιση της δεκαετίας του ’70.
Στην Ελλάδα με τον Ν. 1568/1985 “Υγιεινή και Ασφάλεια εργαζομένων” μπαίνουν οι βάσεις για την αναβάθμιση των συνθηκών εργασίας. Με το νόμο αυτό καθιερώνται τα εξής :
- Αρχή της εργοδοτικής ευθύνης : ο εργοδότης είναι υπεύθυνος για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων και σε καμία περίπτωση δεν απαλλάσσεται από αυτήν
- Σύσταση Επιτροπών Υγιεινής και Ασφάλειας των εργαζομένων
- Καθιέρωση θεσμού Τεχνικού Ασφαλείας και Ιατρού Εργασίας
- Ο εργοδότης υποχρεούται να παρέχει στους εργαζομένους υπηρεσίες προστασίας και πρόληψης.
- Ο εργοδότης υποχρεούται να έχει στη διάθεσή του τη γραπτή εκτίμηση των επαγγελματικών κινδύνων
- Ο εργοδότης υποχρεούται να ενημερώνει τους εργαζομένους για τους επαγγελματικούς κινδύνους, να τους εκπαιδεύει κατάλληλα και να διαβουλεύεται μαζί τους.
Η πλήρης εφαρμογή του όμως ακόμα και στις μέρες μας αποτελεί ακόμα ζητούμενο.