Η Νόσος του Έμπολα ή αιμορραγικός πυρετός Έμπολα είναι μια ανθρώπινη νόσος που προκαλείται από τον ιό Έμπολα. Ο αιμορραγικός πυρετός Έμπολα είναι μία πολύ σπάνια αλλά θανατηφόρος ιογενής λοίμωξη για την οποία δεν υπάρχει κατάσταση φορείας, δηλαδή δεν μπορεί να είναι κάποιος φορέας και να μην νοσήσει.
Συμπτώματα
Συνήθως χαρακτηρίζεται από απότομη εμφάνιση πυρετού, πονόλαιμου, μυϊκών πόνων και πονοκεφάλων. Συνήθως, συνοδεύονται από ναυτία, εμετό και διάρροια, και ταυτόχρονα μειωμένη λειτουργία του ήπατος και του νεφρού ή των νεφρών. Σε αυτό το στάδιο, ορισμένα άτομα αρχίζουν να εμφανίζουν προβλήματα αιμορραγίας . Μπορεί επίσης να υπάρχει εξάνθημα και επιπεφυκίτιδα. Ο ασθενής καθίσταται μολυσματικός μόλις εκδηλωθεί ο πυρετός. Τα συμπτώματα συνήθως εμφανίζονται δύο μέρες έως και τρεις εβδομάδες (2-21) μετά την επαφή με τον ιό. Η θνητότητα αγγίζει το 50%-90%. Στην παρούσα επιδημία η θνητότητα υπολογίζεται στο 52%. Δεν υπάρχει εμβόλιο ή ειδική αντιική θεραπεία
Τρόπος μετάδοσης
Μετά από επαφή με το αίμα ή με τα υγρά του σώματος κάποιου μολυσμένου ζώου (κυρίως πίθηκοι ή φρουτοφάγα χειρόπτερα.). Δεν έχει τεκμηριωθεί η διάδοση μέσω του αέρα στο φυσικό περιβάλλον. Πιστεύεται ότι τα φρουτοφάγα χειρόπτερα μεταφέρουν και μεταδίδουν τον ιό, χωρίς να μολυνθούν. Μόλις επέλθει μόλυνση σε ανθρώπινο οργανισμό, η νόσος μπορεί να εξαπλωθεί και μεταξύ των ανθρώπων. Οι άντρες επιζώντες είναι σε θέση να μεταδώσουν τη νόσο μέσω του σπέρματος επί σχεδόν δύο μήνες. Για να γίνει η διάγνωση, συνήθως εξαιρούνται πρώτα άλλες ασθένειες με παρόμοια συμπτώματα, όπως ελονοσία, χολέρα και άλλοι ιογενείς αιμορραγικοί πυρετοί. Προκειμένου να επιβεβαιωθεί η διάγνωση, τα δείγματα αίματος ελέγχονται για ιογενή αντισώματα, ιικό RNA, ή για τον ιό καθαυτόν.
Θεραπεία, πρόγνωση και επιδημιολογία
Δεν υπάρχει απλή θεραπεία για τον ιό. Ανάμεσα στις προσπάθειες για τη βοήθεια νοσούντων, περιλαμβάνονται η ενυδάτωση με στοματική παροχή υγρών ή η ενδοφλέβια χορήγηση υγρών. Η ασθένεια έχει υψηλό αριθμό θανάτων, από 50% έως 90% όσων προσβάλλονται από τον ιό. Οι σποραδικές εξάρσεις πιστοποιημένων επιδημιών από την ασθένεια του ιού Έμπολα συμβαίνουν τυπικά σε υποτροπικές περιοχές της Υποσαχάριας Αφρικής. Μεταξύ του 1976, οπότε ταυτοποιήθηκε ο ιός για πρώτη φορά, και του 2014 που επανεμφανίστηκε, μολύνθηκαν λιγότερα από 1.000 άτομα. Η μεγαλύτερη έξαρση έως σήμερα είναι η έξαρση του ιού Έμπολα 2014, που επηρεάζει τη Γουινέα, τη Σιέρα Λεόνε, τη Λιβερία και τη Νιγηρία. Η ασθένεια σε αυτή την περίοδο ταυτοποιήθηκε στο Σουδάν και το Κονγκό. Παρ΄ όλες τις προσπάθειες για την ανάπτυξη εμβολίου, όμως, δε στάθηκε έως σήμερα δυνατή η παρασκευή του.
ΟΔΗΓΙΕΣ ΚΕΕΛΠΝΟ
Οι ταξιδιώτες που επισκέπτονται περιοχές στη Δυτική Αφρική συνιστάται να ενημερωθούν για τον αιμορραγικό πυρετό Έμπολα. Οι ειδικοί αναφέρουν ότι ο κίνδυνος για τους ταξιδιώτες είναι πολύ χαμηλός, αλλά υπενθυμίζουν επισης πως δεν υπάρχει εμβόλιο ή φαρμακευτική αγωγή για την προφύλαξη από τη νόσο, κάτι που σημαίνει ότι οι ταξιδιώτες οφείλουν να προστατέψουν οι ίδιοι τους εαυτούς τους.
Ο ιός μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο μέσω επαφής με αίμα, ιστούς και σωματικά υγρά ασθενών ή νεκρών, που νόσησαν από αιμορραγικό πυρετό Ebola, συμπεριλαμβανομένης και της επαφής ή επαναχρησιμοποίησης μολυσμένων βελονών από πάσχοντες. Ο ιός μπορεί επίσης να μεταδοθεί μέσω επαφής με νεκρά ή ζωντανά μολυσμένα ζώα (π.χ. πίθηκοι).
Παρόλο που η μετάδοση του ιού Έμπολα μεταξύ των ανθρώπων μέσω αιωρούμενων σταγονιδίων δεν έχει αναφερθεί ποτέ σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας, συνιστάται η χρήση μάσκας και οφθαλμικής προστασίας σε περίπτωση που ο ασθενής εμφανίζει αναπνευστικά συμπτώματα ή εμετούς.
Μέτρα για ταξιδιώτες
Οι ταξιδιώτες συνιστάται να είναι ενημερωμένοι για τον τρόπο μετάδοσης της νόσου και να τηρούν τα μέτρα ατομικής προστασίας. Επομένως, πρέπει να αποφεύγουν την άμεση επαφή με σωματικά υγρά ασθενών και με εργαλεία ή αντικείμενα που έχουν χρησιμοποιηθεί από ασθενείς. Επιπλέον, συστήνεται η αποφυγή επαφής με ζώα.
Σε περίπτωση που εμφανίζουν συμπτώματα κατά τη διάρκεια του ταξιδιού ή αμέσως μετά την επιστροφή από χώρα όπου αναφέρονται κρούσματα αιμορραγικού πυρετού Έμπολα πρέπει να αναζητήσουν άμεσα ιατρική βοήθεια, αφού προηγουμένως ενημερωθεί ο ιατρός για τα συμπτώματα και το ταξίδι.
Δεν ενδείκνυται ο προληπτικός έλεγχος για τον αιμορραγικό πυρετό Έμπολα σε ασυμπτωματικούς ταξιδιώτες που επιστρέφουν από την Αφρική ή μετανάστες.
Ατομικά μέτρα προστασίας για την αποφυγή λοίμωξης από τον ιό Έμπολα
Αν ταξιδεύετε προς χώρες της δυτικής Αφρικής όπου πρόσφατα αναφέρθηκαν περιστατικά αιμορραγικού πυρετού:
Δεν πρέπει να
1. Έλθετε σε επαφή με ασθενείς που έχουν προσβληθεί από τον ιο ‘Έμπολα ή απεβίωσαν από τον ιό
2. Χρησιμοποιείτε αντικείμενα που είναι πιθανόν μολυσμένα από τον ιό
3. Έλθετε σε επαφή με αίμα ή άλλα σωματικά υγρά ανθρώπων ή ζώων που έχουν προσβληθεί από τον ιό
4. Καταναλώνετε κρέας από άγρια ζώα
Πρέπει πάντα να
Πλένετε τα χέρια σας με σαπούνι και νερό.
Καταναλώνετε τροφή μαγειρεμένη με σωστό και ασφαλή τρόπο
Αναζητήσετε άμεσα ιατρική βοήθεια αν εμφανίσετε συμπτώματα όπως πυρετό, κακουχία, πονοκέφαλο, μυαλγίες, πονόλαιμο, κοιλιακό πόνο, διάρροια, εμέτους, εξάνθημα ή αιμορραγίες.
Μετά την επιστροφή από χώρες όπου έχουν πρόσφατα αναφερθεί περιστατικά αιμορραγικού πυρετού, αν εντός 21 ημερών μετά την επιστροφή παρουσιάσετε πυρετό, συμπτώματα όπως κακουχία, πονοκέφαλο, μυαλγίες, πονόλαιμο, κοιλιακό πόνο, διάρροια εμέτους, εξάνθημα ή αιμορραγίες επικοινωνήστε άμεσα με το ΚΕΕΛΠΝΟ. (210 5212000)